Güvenliğin Açmazları: Suriye ve Afganistan Deneyimlerinde Güvenlik-Demokrasi ve Güvenlik-İstikrar İkilemleri


Toktaş Ş., Aras B.(Yürütücü)

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2006 - 2006

  • Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
  • Başlama Tarihi: Mart 2006
  • Bitiş Tarihi: Aralık 2006

Proje Özeti

Bu proje uluslararası güvenlik ile ilgili literatürde sıklıkla tartışılan ülkelerin güvenliği ile bu ülkelerin bölgesel ve uluslararası bağlamlarda güvenlik yada güvensizlik ihracı ilişkisini iki faklı ikilem üzerinden incelemeyi amaçlamaktadır. Güvenlik - demokrasi ve güvenlik – istikrar ilişkileri, bu ikilemlerin oluşturduğu gerilimler, her biri ayrı hedefler olan istikrar ve demokrasinin güvenlik ile ilişkilerinde oluşan kritik eşikler ve statüko çalışmanın alt alanları olacaktır. İstikrarı sağlama adına devletleşme girişimlerinin ve kurumsallaşma çabalarının güvensizlik yaratabilecek aktörlerle işbirliğini zorunlu kıldığı haller, her ne kadar geçici olarak görülse de ve ancak kısa vadede tolerans sınırları dahilinde ele alınsa da nihai ve vazgeçilmez hedef olarak güvenliği tehdit eden durumlardır. Dolayısıyla, güvenlik ile istikrar arasında kimi zaman çeşitli derecelerde ve yoğunlukta gerilime, kimi zaman da uyumsuzluk ve uyuşmazlığa yol açabilmektedir. Benzer bir şekilde, ancak belirli bir kurumsallaşma ve devletleşme seviyesinin sağlayacağı istikrarın sonrasında ele alınabilecek olan demokrasinin kurumlarının yerleşmesi ve açık uçlu bir demokratikleşme planının süreç halinde ve içerisinde işlerlik kazanabilmesi güvenliğin omzundaki diğer bir ikilemdir. Kaldı ki demokrasiye geçiş, demokrasinin pekişmesi veya demokrasinin derinleşmesi ister istemez statükoyu sarsabilmekte, iç/dış tehdit anlayışında yeni tanımlamalarına yol açabilmekte veya demokrasinin özüyle uyuşmayabilecek ve bir anlamda liberal teorinin eksikliklerine işaret eden yeni kimlik yapılanmalarına, etnik çatışmalara, ayrılmacı eğilimlere veya kökten dinci çözümlemelere yol açabilmektedir.