Devletlerin en temel fonksiyonlarından birisi olan güvenliğin sağlanması için sistemde var olması gereken kurumların başında ordular gelmektedir. Güvenliğin tesisi için vazgeçilmez olan ordular ile ilgili en az varlıkları kadar kadim olan sorun ise güç kullanma tekelini elinde bulunduran bu kurumların denetimidir. Antik Yunan’da “Bizi muhafızlardan kim muhafaza edecek?” sorusuyla ortaya konulmuş olan bu sorun günümüzde de siyaset bilimi alanının başlıca tartışma konularından birisini oluşturmaktadır. Demokratik denetim başlığı altında incelenen bu alanda denetimin yasama, yürütme, yargı ve sivil toplum tarafından yapılması genel kabul görmektedir. Bu çalışmada da öncelikle ordunun parlamento tarafından denetiminin önemi, zorlukları, dünyada kullanılan denetim araçları konusunda bilgi verilecek ardından Türkiye’de parlamentonun ordunun denetimi noktasında sahip olduğu yetkiler ele alınacaktır. Parlamentoların orduların denetiminde sahip olduğu yetkiler demokratik yönetimin göstergelerinden birisi olarak kabul edildiği için önemlidir. Giraldo (2006) tarafından belirlenen parametreler üzerinden TBMM’nin sahip olduğu yetkilerde Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi sonrasında yaşanan değişimler ve demokratik denetiminin etkinliğinin ortaya konulması amaçlanmaktadır. İkincil kaynak taraması yöntemiyle yapılan çalışmada Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminde yürütmenin güçlendirilmesinin, yasama organının denetim yetkilerinde herhangi bir gerilemeye sebep olmadığı tespit edilmiştir.
In order to ensure security, which is one of the most basic functions of the states, the armies are at the forefront of the institutions that should exist in the system. The problem with the armies, which are indispensable for the establishment of security, is the control of these institutions, which have a monopoly on the use of force. In Ancient Greece, “Who will protect us from the guards?” This problem, which was put forward with the question of, is one of the main discussion topics in the field of political science today. In this field, which is examined under the title of democratic control, it is generally accepted that supervision is carried out by the legislature, executive, judiciary and civil society. In this study, firstly, information will be given about the importance and difficulties of the control of the army by the parliament, the control tools used in the world, and then the authorities of the parliament in Turkey in terms of the control of the army will be discussed. The powers that the parliaments have under the control of the armies are important because they are accepted as one of the indicators of democratic administration. Through the parameters determined by Giraldo (2006), it is aimed to reveal the changes in the powers of the TGNA after the Presidential government system and the effectiveness of its democratic control. In the study conducted with the secondary literature review method, it was determined that the strengthening of the executive in the presidential government system did not cause any regression in the supervisory powers of the legislature.
