YABANCI HAKEM KARARLARININ TENFİZİNDE KAMU DÜZENİ KAVRAMININ AİHM KARARLARI BAĞLAMINDA DEĞERLENDİRİLMESİ


YAYLA P. D. M., ŞAHİN M. C.

Türk İdare Dergisi, sa.495, ss.305-334, 2022 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Basım Tarihi: 2022
  • Dergi Adı: Türk İdare Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.305-334
  • Polis Akademisi Adresli: Evet

Özet

20’nci yy. sonrasında teknoloji ve iletişim alanındaki ilerlemeler ülkeler arasındaki ekonomik ilişkileri geliştirmiş ve bunun neticesinde ülke sınırlarını aşan ticari ilişkilerin genişlemesiyle beraber yeni hukuki sorunlar ortaya çıkmıştır. Bu bağlamda tarafları farklı ülkenin hukukuna tabi olan ticari ilişkilerden kaynaklı uyuşmazlıkların çözümünde ulusal yargı dışında çözüm yolları aranmıştır. Yargı mekanizmasının kendisine has usul kurallarını geniş tutabilmek amacıyla kararlaştırılan ve taraflar arasındaki hukuki soruna etkin ve hızlı bir çözüm bulmayı hedefleyen tahkim mekanizmasının işletilmesi ise günümüz ticari ilişkileri ile ilgili sorunların çözüme kavuşturulması bakımından önem arz etmektedir. Bu bağlamda tahkim mekanizmasının işletilmesi sonucunda ortaya çıkan hakem kararları taraf iradelerine uygun hukuki çözümün ortaya çıkmasına katkı sağlamaktadır. Ancak hakem kararlarının hukuki anlamda geçerlilik kazanabilmesi için ilgili ülke mevzuatı bakımından gerekli bazı şartları taşımak zorundadır. Türk hukukunda ise yabancı hakem kararlarının tanınması ve tenfizi için gerekli şartlar arasında bulunan ve Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun ile New York Sözleşmesi hükümlerinde belirtilen “kamu düzenine aykırı olmama” kavramının ele alınması önem arz etmektedir. Bu doğrultuda tenfiz ülkesindeki kamu düzeni anlayışı milletlerarası hukukta yaşanan gelişmeler doğrultusunda değişim göstererek küresel bir anlam kazanmıştır. Nitekim Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları doğrultusunda şekillenen hukuk anlayışı Türk hukuku bakımından kamu düzeni kavramının yorumunda önem arz etmektedir.
After the 20 th century, economic relations among countries have developed due to technological and communicational improvements. As a result of that along with commercial relationship beyond the countries some legal issues have inevitably appeared. On that context, legal issues which derive from commercial relationships that its sides have different legal procedure have been tried different solutions except internal judgement. Using of arbitration procedure effectively that is used for making special rules of internal judgement mechanism is immensely important on commercial relations. However arbitrator decisions must have some conditions related to country’s legal rules in order to gain legal validity. In terms of Turkish law, it is important to consider the concept of public order, which is one of the conditions listed under the Convention on the Recognition and Enforcement of Foreign Arbitral Awards, commonly known as the New York Convention in terms of recognition and enforcement of foreign arbitral awards. In this direction, understanding of public order in the country of enforcement of foreign arbitral awards has changed in line with the developments in international law and gained a global meaning. As a matter of fact, understanding of the law formed as a result of the European Convention on Human Rights and the decisions of the European Court of Human Rights has gained importance in the interpretation of the concept of public order in terms of Turkish law.