Cihâd-ı Ekber Bağlamında I. Dünya Savaşı’nda Libya’da Türk-Alman-İtalyan Faaliyetleri ve Senûsî Direnişi


Creative Commons License

AYDIN Y.

Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları, cilt.0, sa.39, ss.39-74, 2021 (Scopus) identifier identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 0 Sayı: 39
  • Basım Tarihi: 2021
  • Doi Numarası: 10.26650/yta2021-790609
  • Dergi Adı: Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Scopus, TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.39-74
  • Polis Akademisi Adresli: Evet

Özet

Ekim 1912 tarihli Uşi antlaşmasıyla Osmanlı Devleti Libya’dan çekildi ve Kasım 1914’te ilan edilen Cihat Beyannamesi her tarafta olduğu gibi Libya’da da camilerde okundu. Başlangıçta İtalya cihat kapsamına alınmadı. İtalya ise Ağustos 1915’te Osmanlı Devleti’ne savaş ilan etti. Cihat faaliyetleri, başlangıçta İtalyanları Libya’da tedirgin ettiyse de harbin gidişatını değiştiremedi. Bu çalışmada, Savaş yıllarında Libya’da cihat propagandası, Türk-Senusi ittifakı ve Fransız-İngiliz karşı faaliyetleri araştırmamızın konularıdır. Bu araştırma, kronolojik olarak 1915-1918 yıllarını kapsamaktadır. Ayrıca Türk ve Fransız arşivleri, gazeteler ve araştırma eserlerine dayanmaktadır.
The Ottoman Empire withdrew from Libya with the signing of the Ouchy Treaty in October 1912. The Jihad Declaration, which was proclaimed in November 1914, was read in mosques in Libya and other regions. Italy was initially excluded from the scope of jihad. In August 1915, the Italia declared war against the Ottoman Empire. Although the jihad activities made the Italians uneasy in Libya at the beginning, they could not change the course of the war. In this work, we focus on the jihad propaganda in Libya during the war years, the Turkish– Sennusi alliance, and the French–British counter activities. Specifically, this work covers the period of 1915–1918. It is also based on Turkish and French archives, as well as newspapers and research works.