Sudan: Çok Boyutlu Kriz İçerisinde Bir Devlet


KENAR N., İŞİK N.

Turkish Studies - Social Sciences , cilt.15, sa.7, ss.171-200, 2020 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 15 Sayı: 7
  • Basım Tarihi: 2020
  • Dergi Adı: Turkish Studies - Social Sciences
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.171-200
  • Polis Akademisi Adresli: Hayır

Özet

Afrika ülkelerinin neredeyse hepsi etnik, ırksal ve dinsel çatışma sorunlarından en az biri ile karşı karşıya bulunmaktadır. Ancak çok az Afrika ülkesi hem etnik, ırksal ve dinsel, hem de ayrılıkçı sorunlar yaşamaktadır. Sudan’ın tarihsel deneyimleri de diğer Afrika ülkelerinden daha farklıdır. Afrika ülkelerinin çoğunluğu sadece bir Avrupa ülkesi tarafından sömürgeleştirilmiş olmakla beraber Sudan tarih boyunca Arap ve İslam medeniyetlerinin etkisinde kalmış ve ardından İngiltere-Osmanlı/Mısır kondominyum yönetiminde bulunmuştur. Bu nedenle Sudan’ın sömürge sonrası dönemde karşılaştığı sorunlar da diğer Afrika ülkelerinden çok daha karmaşık ve çok boyutludur. Sudan sömürge sonrası dönemde etnik, ırksal ve dinsel sorunlar, uluslararası terörizmle ilişkilendirilmenin yanı sıra ayrılıkçı sorunlar yaşayan tek Afrika ülkesi konumundadır. İlaveten ülkede Arap-Afrikalı ayrımı, cemaatler arası rekabet, aşiretler ve kabileler arası çekişmeler, devletdışı silahlı grupların varlığı, askeri darbelerin sıklıkla yaşanması, demokrasinin yetersizliği, anayasa ve anayasal kurumların kapsayıcı olmaması, ekonomik gelişmişliğin zayıf olması gibi sorunlar da mevcuttur. Bu çalışmanın amacı Sudan’ın bağımsızlığını almasının ardından günümüze kadar olan gelişmelerin ve bu süreçte karşılaştığı sorunların nedenlerinin araştırılmasıdır. Çalışmanın temel hipotezi Sudan’daki siyasi, toplumsal ve ekonomik sorunların, sınır içi çatışmaların ve ayrılıkçılık sorunların kökeninde ülkede yaşanan kronik siyasi istikrarsızlık ve hükümet politikalarının yattığı yönündedir. Çalışmada öncelikle Sudan’ın bağımsızlık öncesi dönemdeki tarihsel deneyimleri incelenmektedir. İkinci olarak Sudan’da sömürge sonrası dönemde ortaya çıkan siyasi, toplumsal ve ekonomik sorunlar ve ayrılıkçı hareketler olarak Güney Sudan ve Darfur sorunu ile Sudan’ın uluslararası terörizmle ilişkisi incelenmektedir. Ülke politikalarının etkili bir şekilde belirlenerek anayasal kurumları aracılığıyla uygulanmasından hükümetlerin sorumlu olması nedeniyle, ülkede yaşanan sorunlar hükümetlere göre kronolojik olarak sıralanarak incelenmektedir. Çalışmada Sudan’ın tarihsel deneyimlerinin ülkenin toplumsal yapısını ve siyasal kültürünü şekillendirmedeki rolü ve sömürge sonrası dönemde devlet ve ulus inşası sürecinde sivil ve askeri hükümetlerin politikalarının ülkedeki heterojen toplumda etnik köken ve dini farklılıklar sorununu daha da derinleştirdiği ortaya konulmaktadır.
Almost all African countries face at least one of the ethnic, racial, and religious conflicts. However,very few African countries have separatist problems along with ethnic, racial, and religious conflicts. Sudan'shistorical experience also differs from other African countries. Although most African countries have beencolonized by only one European power, Sudan has been under the influence of Arab and Islamic civilizationsthroughout history and have been joint administration of Britain and Egypt called “condominium”. For thisreason, the problems Sudan faced in the post-colonial period are much more complex and multidimensionalthan other African countries. Sudan is the only African country to experience ethnic and religious problems aswell as separatist problems, and in the post-colonial period. In addition, there are problems such as tribal strife,the presence of non-state armed groups, military coups, insufficient democracy, weakened constitutionalinstitutions and weak economic development in Sudan. The aim of this study is to examine the causes of theconflicts Sudan faced after gaining independence. The central hypothesis of the study is that the chronicpolitical instability and government policies in the country lie at the root of the political, social and economicproblems, cross-border conflicts and separatism problems in Sudan. In the study, firstly, the historicalexperiences of Sudan in the pre-independence period were examined. Secondly, the political, social andeconomic problems that emerged in the post-colonial period in Sudan and South Sudan and Darfur problem asseparatist movements and the relationship of Sudan with international terrorism were examined. Since thegovernments are responsible for the effective determination and implementation of the country policies throughthe constitutional institutions of the country, the problems experienced in Sudan are analyzed in chronologicalorder of the government periods.