ANAYASA MAHKEMESİ KARARLARINDA TEMEL HAK VE HÜRRİYETLERİ SINIRLANDIRMA SEBEBİ OLARAK MİLLİ GÜVENLİK


Acaray D.

Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, cilt.71, sa.1, ss.167-206, 2022 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 71 Sayı: 1
  • Basım Tarihi: 2022
  • Doi Numarası: 10.33629/auhfd.891486
  • Dergi Adı: Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.167-206
  • Polis Akademisi Adresli: Evet

Özet

2001 yılında AİHS ile uyum sağlama amacıyla gerçekleştirilen anayasa değişikliklerine kadar genel bir sınırlandırma sebebi olan, bu değişikliklerden itibaren ise özel bir sınırlandırma sebebi haline gelen milli güvenlik kavramı, Anayasa Mahkemesi kararlarında pek çok kez ifade edilmiştir. Anayasada özel bir sınırlandırma sebebi haline gelmesiyle, her hak bakımından söz konusu olmayan, sadece ilgili haklara ilişkin hükümlerde düzenlenen milli güvenlik olgusu, bu çalışmada, anayasal düzenlemelerle birlikte Anayasa Mahkemesi kararları ışığında ele alınmaktadır. Anayasa Mahkemesinin 2012 yılından itibaren vermeye başladığı bireysel başvuru kararlarının yanı sıra, norm denetimine ilişkin kararları taranmış, özellikle 1982 Anayasası hükümleri gereğince verdiği kararlardan milli güvenlik olgusunu ele alanları çalışmaya dâhil edilmiştir. 2001 yılı değişikliği öncesindeki anayasal düzenleme ile sonrasındaki hükümler Anayasa Mahkemesi kararlarına yansımaları doğrultusunda değerlendirilerek, bir sınırlandırma sebebi olarak milli güvenliğin temel hak ve hürriyetlerin korunması ve gerçekleşmesi bakımından devletin yükümlülüklerini nasıl etkilediği, özgürlük – güvenlik dengesi de gözetilerek analiz edilmiştir. Bununla birlikte; Anayasa Mahkemesi’nin 2016 – 2018 yılları arasında yaşanan 2 yıllık olağanüstü hal döneminde milli güvenlik ile ilgili verdiği kararları da ayrıca çalışmanın kapsamında tutularak, Genel Kamu Hukuku ve İnsan Hakları alanında literatüre katkı sağlaması ve kaynak yaratması amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

milli güvenlik, anayasal güvence, sınırlandırma sebebi, Anayasa Mahkemesi kararları, OHAL