Çevre, Şehir ve İklim Dergisi, cilt.2, sa.3, ss.238-269, 2023 (Hakemli Dergi)
Kentsel alanda hareketliliğin etkin şekilde sağlanması kaçınılmaz bir ihtiyaçtır.
Bu ihtiyacın hangi ulaşım türü ile gerçekleştirildiği de çevresel sürdürülebilirlik
açısından oldukça önem kazanmaktadır. Bir kentsel alanda hareket ederken,
mesafeye bağlı olarak bunun bisiklet, yürüme ile ya da özel otomobil ile
yapılması gelecek için sürdürülebilir bir çevre, sosyal doku, ekonomik denge
ve yaşanabilir kentsel mekanların sağlanması açısından oldukça belirleyici
olmaktadır. Bu noktada kentsel ulaşım için neyi artık sürdüremeyeceğimizi,
sürdürülemez ulaşımın ne anlama geldiğini ve sürdürülebilir alternatiflerinin
neler olabileceğini tartışmak kent planlama disiplinine ve kentsel politika
yapım süreçlerine katkı sağlamak açısından belirleyici bir konumda olacaktır.
Bu çalışmada kentsel ulaşımda özellikle çevresel açıdan sürdürülemez
unsurlar belirtilecek ve bu sürdürülemez ulaşımın en temel gerekçesi olarak
otomobil bağımlılığı kavramı açıklanacaktır. Çevresel sürdürülebilirliğin
sağlanması için otomobil bağımlılığından kurtulmanın çözümünde bisikletli
ulaşımın öneminden bahsedilerek bisikletli ulaşım konusunda Amsterdam ve
Kopenhag gibi bisikletli ulaşım denilince öne çıkan Avrupa kenti örneklerinin
yanında bisiklet kültürünün benimsenmesi adına önemli adımlar atılan Münih,
Paris, Montreal ve Türkiye’den Ankara kentleri incelenecektir. Araştırmada
temel amaç, güvenli, kapsayıcı ve planlı bisikletli ulaşımın Türkiye kentlerinde
otomobil bağımlılığının yarattığı çevresel sorunların çözümünde etkin rol
oynayabileceğini ortaya koymaktır.
Urban mobility is an indispensable need along with considering the related transport mode and
sustainability. It is important whether cycling, walking or private car is the prior mode, depending
on the distance, for providing a sustainable environment, social setting, economic balance, and
livable urban spaces for the future. In this respect, discussing what we can no longer sustain
for urban transport, what unsustainable transportation means, and what sustainable alternatives
to be will be in a decisive position in terms of contributing to the urban planning discipline
and urban policy-making processes. In this study, environmentally unsustainable elements in
urban transport are specified, and car dependence is explained as the most basic reason behind
unsustainable transport. Mentioning the importance of cycling as an urban transport mode in
the solution of getting rid of car dependency to ensure environmental sustainability, the examples
of European cities that are prior in this respect, such as Amsterdam and Copenhagen, as well as
the cities of Munich, Paris, Montreal, and Ankara -from Turkey-, where significant steps have
been taken for the adoption of bicycle culture are examined. The main aim of the research is to
reveal that safe, inclusive, and planned bicycle-oriented urban transport could play an active role
in solving the environmental problems caused by car dependency in Turkish cities.