Güvenlik Çalışmaları Dergisi, cilt.24, sa.1, ss.4-30, 2022 (Hakemli Dergi)
Türkiye’de Millî Mücadele döneminin ilk günlerinden itibaren iç
güvenliğin sağlanmasına büyük önem verilmiştir. Nitekim ilk kez 1845’te
kurulmuş olan polis teşkilatı yeni bir isimle varlığını Ankara’da sürdürmeye
devam etmiştir. Buna karşın 1920’li yıllarda teşkilatın kurumsallaşma
süreci sadece merkez teşkilatıyla sınırlı kalmış ve vilayet teşkilatları bu
dönemde yeterli düzeyde gelişememiştir. 1930’lu yıllarda polisin teşkilat
yapısının güçlendiği ve faaliyet sahasının genişlediği bir süreç yaşanmıştır.
Bu dönemdeki polisin mevcut durumunu anlamak için “polisin teşkilat
yapısı ile beşerî kaynağının ne olduğu”, “siyasal iktidarın polisi hangi
amaçları gerçekleştirmek için güçlendirdiği” ve “polisin kendisine
yüklenen bu amaçları ne ölçüde benimsediği” meselelerini incelemek
önem taşımaktadır. Bu çalışmada ise, bu üç meseleden ilkini teşkil eden,
erken Cumhuriyet dönemindeki polis teşkilatının 1920-1931 ve 1932-1938
yıllarını içeren iki ayrı dönemdeki teşkilat yapısı ve beşerî kaynağı ayrı ve
mukayeseli biçimde incelemiştir.
Ensuring the internal security in Turkey had great importance
from the first days of the Independence War. As a matter of fact, the Turkish
Police Department, which was first established in 1845, continued to exist
in Ankara under a new name. Furthermore, institutionalization process
of the police department remained limited with only the headquarter and
so the departments in cities hadn’t improved sufficiently in 1920’s. On
the other hand, it was occurred a process that the police department was
become stronger and its operational field was enlarged. It has importance
to study three problematics in order to understand current situation of the
police in this period. The first problematic is “what is institutional structure
and human resource of the Turkish police?”. The second one is “For what
purposes did the political power empower the police?”. And finally, “To what
extent did the police adopt these aims imposed on it?”. The organizational
structure and human resources of Turkish police organization in the early
period of the republic between 1920-1931 and 1932-1938 which is the first
of these three problematics were analyzed separately and comparatively in
this study