Akademik Veri Yönetim Sistemi
The Different Approaches of Academic Disciplines to the Phenomenon of Migration, Kadriye ŞAHİN,Meryem BULUT,Ceren AKSOY SUGIYAMA, Editör, Bilgin Kültür Sanat, Ankara, ss.57-71, 2021
Çalışma, literatürde yer alan veriler doğrultusunda, göç sürecinin şekillendirici etkisiyle beraber, Suriyeli erkek göçmenlerin deneyimlerinin analizinin yorumlanmasına dayanmaktadır. Çalışmanın amacı, göç eden Suriyeli erkek bireylerin göç sürecinde ve sonrasında değişen erkeklik pratiklerini analiz etmektir. Bu amaç doğrultusunda, ataerkil kodlara sahip olan Suriye toplumunun kabulleri, ataerkilliğin şekillendirdiği erkeklik norm ve pratikleriyle beraber Suriyeli göçmen erkeklerin yaşamları ele alınmaktadır. Çalışmada öncelikle erkeklik kimliğine kavramsal ve kuramsal düzeyde bir yaklaşım sunulmuş, daha sonrasında göç sürecinin etkileriyle beraber erkeklik norm ve pratiklerinin değişim sürecine odaklanılmıştır. Kavramsal ve kuramsal düzeyde desteklenen varsayımlar literatürde yer alan makale, yüksek lisans ve doktora tezleri ile diğer saha araştırmalarının verileriyle desteklenmiştir. Bu çalışma kapsamında Suriyeli göçmen erkeklerle nitel araştırma yöntemi kapsamında derinlemesine mülakatlar gerçekleştirmek planlanmıştır ancak pandemi koşullarında gerçekleştirilememiştir.
Toplumsal ve bireysel yaşamları şekillendiren, etkileyen bir değişken olarak ele alınan Suriye göçünün erkek göçmen bireyler üzerindeki etkisi, göç sürecinden önceki yaşamlarında Suriyeli erkek göçmen bireylerin gerçekleştirmekte olduğu gündelik yaşam pratiklerinin kendilerine öğretilen erkeklik normları bağlamında değerlendirilmesi, çalışmanın çıkış noktasını oluşturmuştur. Bu noktadan hareketle, göç olgusu meydana geldiği süreç bağlamında ele alınmıştır. Çalışmanın bir diğer perspektifini oluşturan erkeklik norm ve pratikleri ise ataerkil toplum kabulleri ile beraber analiz edilmeye çalışılmıştır. Çalışmanın odak noktasında ve temel kısmında yer alan Suriyeli erkek göçmenlerin sergilemekte olduğu erkeklik pratikleri, literatürde yer alan erkek göçmenlerle yapılan anket ve mülakat uygulamalarından elde edilen verilere dayanmaktadır. Bu veriler kavramsal ve kuramsal olarak da temellendirilmeye çalışılmıştır. Yararlanılan dolaylı bulgular doğrultusunda, genel olarak Suriyeli göçmen bireylerin özel olarak ise Suriyeli göçmen erkek bireylerin yeni tanıştıkları topluma dair edinmeleri gereken deneyimler başka bir ifadeyle toplumsallaşma süreçlerine dair farklı stratejiler izledikleri görülmüştür. Bu noktada sahip oldukları sosyal sermaye ve sosyal ağların kendilerine tanıdığı imkanlardan yararlanmak istedikleri tespit edilirken öte yandan farklı olumsuz sonuçlarla da karşılaştıkları görülmüştür. İstenmeyen, yabancı, tanınmayan gibi etiketlemelere maruz kalan Suriyeli göçmen erkek bireylerin toplumsal aidiyetlerini sağlamak adına yaşamlarını yeniden kurgulamak istedikleri de tespit edilmiştir.
Erkekliğin tamamlayıcısı olarak ifade edilmesi mümkün olan erkeklik inşa süreçleri üzerinde göç olgusunun bir duraksama noktasını temsil ettiği, bu temsiliyetle beraber erkekliğin kırılgan doğasının bir kez daha gerçekleştiği saptanmıştır. Erkekliğe dair olan normlara uyum sağlayamayan, toplumun kendilerinden beklediği erkeklik yüklerini taşıyamayan Suriyeli göçmen erkek bireylerin ise eksik, gerçek olmayan nitelendirmelerine maruz bırakıldığı bu nitelendirmeler sonucunda da toplumsal cinsiyet rol gerilimi ile erkek toplumsal cinsiyet rol gerilimi kuramları bağlamında kaygı, stres, endişe gibi psikolojik etkilerin ortaya çıktığı ifade edilebilir.
Toplumsal cinsiyet kabullerinin mekânlar üzerindeki etkilerinin yansıması olan kamusal alan
özel alan dikotomisinden hareketle göç sürecinden önceki yaşamında kamusal alanla iletişim halinde
olan, özel alanda yalnızca belli zaman dilimlerinde vakit geçiren göçmen erkeğin, göç süreciyle beraber
daha fazla özel alanda vakit geçirmeye başladığı görülmüştür. Özel alandaki varlığı görünmez adam
olarak tanımlanan erkek bireyin statüsü artık göçmen kimliğiyle beraber daha da belirgin hale gelmiştir.
İş bulamama, kamusal alanla mesafeli bir şekilde iletişim kurma, kamusal alandan mümkün olduğunca
uzak durma sonucunda Suriyeli göçmen erkeklerin, görünmez erkek statüsünde konumlandırıldıkları,
bunun sonucunda da erkeklik pratiklerinin toplumsallaşma süreçlerinde edindikleri deneyimlerden farklılaştığı, dolayısıyla sosyal ve psikolojik olarak Suriyeli erkek göçmenlerin olumsuz yönde
etkilendiği söylenebilir.