SÜPERSONİK ve SUBSONİK MÜHİMMATIN ATIŞ ARTIKLARININ DAĞILIMI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ


Creative Commons License

ÖĞÜNÇ G. İ., ŞEN N., YÜKSEL B., OĞUR E., İŞCAN H.

Güvenlik Bilimleri Dergisi, cilt.13, sa.1, ss.27-62, 2024 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 13 Sayı: 1
  • Basım Tarihi: 2024
  • Doi Numarası: 10.28956/gbd.1384857
  • Dergi Adı: Güvenlik Bilimleri Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.27-62
  • Polis Akademisi Adresli: Evet

Özet

Ateşli silahların kullanıldığı olaylarda, atış mesafesinin tespit edilmesi, Adli Atış Analizi çalışmaları ile olayın orijinin tespit edilmesine yönelik analizlerin temel adımlarından birisidir. Atış artıkları, kısmen yanmış ve yanmamış barut taneleri, barut gazı, kapsül eczası artıkları ile birlikte inorganik ve organik kalıntılardan oluşmaktadır. Hedef üzerinde atış artıklarının varlığı ve yoğunluğunun tespit edilmesi neticesinde atışın hangi mesafeden yapıldığı tespit edilebilmektedir. Atış artıklarının yoğunluğu ve deseni doğrudan ateşli silah ve mühimmat özellikleriyle ilgilidir. Mühimmat özellikleri kullanım amacına ve silah özelliklerine göre değişmektedir. Ses üstü fişeklere kıyasla daha düşük barut yanma oranlarına ve miktarlarına sahip olan ses altı fişekler, özel amaçlı mühimmatlara bir örnek olarak verilebilir. Atış artığı analizini doğru şekilde yapılabilmesi için referans test atışlarından elde edilen atış artığı yoğunluğu ve deseni gereklidir. GSR analizini etkileyen kilit faktörler, olayda kullanılanlarla yakından eşleşmesi gereken test atışları sırasında kullanılan silah ve mühimmat türüdür. Bu değişkenlerdeki herhangi bir farklılık kalıntı analizinin hassasiyetini azaltabilir. Çalışmada, 9×19mm çap ve tipindeki Süpersonik ve Subsonik fişeklerin yarı otomatik tabancalarla 0cm, 15cm, 30cm, 60cm ve 100cm mesafelerde test atışları sırasında hedef üzerindeki atış artığı yoğunluğu arasında anlamlı bir fark olup olmadığını belirlemek için bağımsız T-testi uygulanmıştır. Test sonucunda süpersonik ve subsonik fişekler arasında, söz konusu mesafelerde yapılan atışlar sonucunda hedef üzerinde oluşan barut artığı yoğunluğu ve desenlerinde önemli bir fark olduğu tespit edilmiştir.
In incidents where firearms are involved, the determination of the firing distance is one of the basic steps of the analysis aimed at determining the origin of the incident with Forensic Shot Analysis studies. Shot residues consist of partially burned and unburnt powder grains, gunpowder gas, capsule residues and inorganic and organic residues. As a result of determining the presence and density of shot residues on the target, the distance from which the shot was fired can be determined. The pattern and density of shot residues exhibit a direct correlation with the specifications of firearms and ammunition. The intended use and traits of the weapon affect the properties of the ammunition. An instance of specialised ammunition is subsonic cartridges which have lower powder burn rates and amounts compared to supersonic cartridges. To ensure accurate gunshot residue analysis, gunshot residue density and pattern from reference test-fires are necessary. The key factors affecting the GSR analysis are the type of weapon and ammunition used during test-fires, which should closely match those used in the incident. Any variation in these variables can reduce the precision of the residue analysis. In the study, an independent T-test was applied to determine whether there is a significant difference between the gunshot residue density on the target during test firing of 9×19mm diameter and type Supersonic and Subsonic cartridges with semi-automatic pistols at distances of 0cm, 15cm, 30cm, 60cm and 100cm. It was determined that a significant difference existed between supersonic and subsonic cartridges in the density and patterns of gunshot residue on the target resulting from shots fired at the mentioned distances.